Iemand die zich inschrijft bij de Kamer van Koophandel (KvK) is een ondernemer. Dat maakt hem of haar echter niet meteen een ondernemer voor de inkomstenbelasting. We vertellen je hieronder in stappen wanneer dit wel én niet het geval is.
Allereerst – wat is een ondernemer?
Laten we bij het begin beginnen. Wat is een ondernemer?
Een ondernemer is iemand die uit eigen initiatief een bedrijf opricht en in stand houdt. Dat kan individueel, maar ook in samenwerking. Het doel daarvan is doorgaans inkomen halen uit deze nieuwe onderneming.
Hoe je ondernemer wordt? Nou – door er gewóón mee te beginnen. Voeg jezelf via de KvK toe aan het Handelsregister en voilà: je bent ondernemer. Diploma’s en vergunningen zijn officieel niet eens nodig.
Dit zijn samengevat de drie criteria die de KvK hanteert om te bepalen of je wel of geen ondernemer bent:
- Je levert goederen en/of diensten;
- Je vraagt hier méér geld voor dan het je heeft gekost om ze te maken;
- Je doet zaken met mensen die géén vrienden of familieleden zijn.
Ben ik automatisch een ondernemer voor de inkomstenbelasting?
Onthoud goed: een ondernemer is niet automatisch een ondernemer voor de inkomstenbelasting – ofwel een IB-ondernemer.
Dat komt door onze vrienden van de Belastingdienst. Die stellen namelijk andere eisen dan de Kamer van Koophandel. Komen ze:
- Je levert goederen en/of diensten;
- Je werkt continu aan je bedrijf;
- Je hebt ondernemersrisico;
- Je hebt een redelijke bedrijfsomvang;
- Je bent zelfstandig.
We nemen deze eisen hieronder stuk voor stuk met je door en beëindigen die telkens met een vraag. Is het antwoord op alle afsluitende vragen telkens ja? Dan ben je waarschijnlijk niet alleen een ondernemer, maar ook een ondernemer voor de inkomstenbelasting. En we vertellen je dáárna wat dat uitmaakt.
Helder? Mooi. Komen ze.
Wanneer ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting?
1. Je levert goederen en/of diensten
De eerste eis die de Belastingdienst stelt, is simpel en hetzelfde als de eerste eis van de Kamer van Koophandel. Wil je een IB-ondernemer worden? Lever dan diensten of goederen. Niets meer, niets minder.
Lever je goederen of diensten?
Ja/Nee
2. Je werkt continu aan je bedrijf
De tweede eis van de Belastingdienst heeft te maken met continuïteit. In andere woorden: ben je doorlopend met je bedrijf bezig? Dat bepaal je door jezelf de volgende vragen te stellen:
- Lever ik goederen en/of diensten aan particulieren of bedrijven?
- Verdien ik hier geld mee?
- Streef ik ernaar om hier de komende jaren mee door te gaan?
- Besteed ik aandacht, tijd en geld aan het vinden van nieuwe klanten en opdrachtgevers?
- Heb ik geld om mijn bedrijf enige tijd draaiende te houden – ook wanneer het even niet goed draait?
Kun je al deze vragen positief beantwoorden? Dan kun je ook de onderstaande, samenvattende vraag van een volmondig ‘Ja!’ voorzien.
Werk ik continu aan mijn bedrijf?
Ja/Nee
3. Je hebt een ondernemersrisico
Het ondernemersrisico, ook wel het bedrijfsrisico genoemd, draait om de vraag of jij verantwoording draagt voor je bedrijf – in goede én slechte tijden.
Dat risico komt voor in vele soorten en maten. Je kunt te maken krijgen met een klant of opdrachtgever die weigert te betalen. Een voorraad die verouderd of, mocht je werkzaam zijn in de food-sector, bederft. Een financieel risico omdat je je werk niet goed doet. Financiële flaters door een foute investering. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Belangrijk om jezelf hierbij af te vragen: ben ik de klos als dit soort situaties zich onverhoopt voordoen? Als het antwoord daarop ‘Ja’ is, weet je wat je bij de onderstaande vraag moet invullen.
Draag ik een ondernemersrisico?
Ja/Nee
4. Je hebt een redelijke bedrijfsomvang
Bij een term als omvang denk je al gauw aan het aantal medewerkers. Maar dat is niet wat de Belastingdienst ermee bedoelt. Zij doelen op twee zaken:
- Wanneer je met je bedrijf bent gestart;
- Wat je omzet is in een volledig kalenderjaar.
Beiden zijn van invloed op de vraag of je wel of geen ondernemer voor de inkomstenbelasting bent. Iemand die net is begonnen, hoeft dat bijvoorbeeld niet te zijn. Een bedrijf dat nagenoeg geen omzet draait, is ook geen onderneming voor de inkomstenbelasting.
Ga daarom voor jezelf na hoelang je al bedrijfseigenaar bent en wat je verdient. Ben je inderdaad net begonnen? Maak dan een zo realistisch mogelijke schatting.
Het is lastig om te zeggen wanneer je precies een redelijke bedrijfsomvang hebt, maar als je omzet naar een volledig kalenderjaar richting de €30.000 gaat, is het aannemelijk dat je een grote bedrijfsomvang hebt en dus in aanmerking komt voor de inkomstenbelasting.
Heb ik een redelijke bedrijfsomvang?
Ja/Nee
5. Je bent zelfstandig
Iedereen die inkomen genereert, betaalt inkomstenbelasting. Zzp’ers, maar ook werknemers in loondienst.
Werknemers in loondienst hebben echter het voordeel dat dit voor ze wordt geregeld. Jij als zzp’er moet het zelf doen – mits je daadwerkelijk ondernemer voor de inkomstenbelasting bent. Dat ben je wanneer je de voorgaande vragen én de volgende vraag positief beantwoord: ben ik zelfstandig?
Nu horen we je al denken: ‘Ik ben toch een zzp’er? Een zelfstandige zonder personeel? Túúrlijk ben ik zelfstandig!’
Vergis je echter niet. Sommige zzp’ers zijn namelijk evengoed in loondienst, maar dan een beetje verkapt. Dat is tenslotte lekker makkelijk voor de opdrachtgever.
Hoe dan ook: stel jezelf de volgende drie vragen. Als je die met ‘Altijd’ of ‘Soms’ kunt beantwoorden, is de kans groot dat de Belastingdienst je daadwerkelijk als zelfstandig ziet:
- Kan ik zelf bepalen hoe ik mijn werk doe?
- Kan ik zelf mijn tarieven en verkoopprijzen bepalen?
- Werk ik met mijn eigen materiaal, gereedschap of apparatuur?
Ben ik zelfstandig?
Ja/Nee
Wat zijn de voordelen van het zijn van IB-ondernemer?
Alle vragen positief beantwoord? Dan ben je waarschijnlijk ondernemer voor de inkomstenbelasting. Check nog wel even de website van de Belastingdienst óf raadpleeg je boekhouder om er zeker van te zijn dat dit ook echt het geval is.
‘Lekker dan. Dan ga ik dus vanaf nu méér belasting betalen.’
Nou – dat valt mee. Iedere ondernemer betaalt belasting. Je betaalt als eenmanszaak inkomstenbelasting. Je moet als ondernemer belastingaangifte doen. Ook ondernemers die voor de inkomstenbelasting, mja, géén ondernemers zijn. Klinkt een beetje krom, maar het is wel de realiteit.
Sterker nog: het zijn van ondernemer voor de inkomstenbelasting draagt eigenlijk alleen maar voordelen met zich mee. Het houdt namelijk in dat je gebruik mag maken van verschillende aftrekposten, waardoor je relatief juist minder belasting betaalt.
Je profiteert bijvoorbeeld van zelfstandigenaftrek en startersaftrek – als je net begint. Je mag gebruikmaken van mkb-vrijstelling.
Oh – én het wordt mogelijk om zakelijke kosten op te voeren. Dus zo slecht is het zijn van ondernemer voor de inkomstenbelasting nog niet.
Ik ben geen ondernemer voor de inkomstenbelasting: wat nu?
Heb je één van de vragen echter met ‘Nee’ beantwoord? Dan kan het zo zijn dat je dus geen ondernemer voor de inkomstenbelasting bent. Dat houdt in dat je ook geen aangifte inkomstenbelasting hoeft te doen. Scheelt je weer tijd – en geld.
Het betekent vanzelfsprekend ook dat je niet zoveel hebt aan de eerder genoemde aftrekposten. En dat is dan wél weer jammer…
