Als zzp’er doe je er verstandig aan om een ondernemingsplan te schrijven. Dit klinkt wederom zwaarder dan het is. Je schrijft zeker als zzp’er een ondernemingsplan vooral voor jezelf. Je bent immers zelfstandig. Je hoeft geen ontzettend dik, mappenvullend drie keer doorgekauwd businessplan voor te leggen aan de raad van bestuur, aandeelhouders of de afdeling financiën. Je maakt een ondernemingsplan om een beeld te krijgen en om jezelf een leidraad te verschaffen. Met een simpel, maar goed opgesteld ondernemingsplan krijg je een helder totaalbeeld van al je mogelijkheden en ook van je onmogelijkheden als zzp’er.
Hoe ga je te werk bij een ondernemingsplan?
In het begin zal je mogelijk wat opstartproblemen hebben. Een ondernemingsplan schrijven is wellicht niet meteen het aller leukste onderdeel van zzp’er zijn, maar wel een heel essentieel onderdeel. Gewoon maar vol goede moed beginnen is misschien wel het beste advies. Maar waarmee?
Hieronder tref je een overzichtelijk schema van de diverse onderdelen waaruit het opstellen van je ondernemingsplan zou kunnen bestaan. Als je dat stap voor stap doet, dan zul je ontdekken dat een simpel, kort en bondig ondernemingsplan voor zzp’ers schrijven helemaal niet zo’n klus en overbodig is als het misschien lijkt.
1. Stel jezelf een doel
Wat eigenlijk de basis van je hele ondernemingsplan zou moeten zijn is het doel van je zzp’er schap. Vraag jezelf af wat en wie je wilt bereiken met je diensten of producten. Stel je wilt als voedingsconsulent aan de slag. Ga dan eens in één zin opschrijven waarom je dat wilt, wat je doelgroep is en wat je ermee wilt bereiken. Als je dat helder kunt formuleren, dan ben je al een mooi eind op weg om een goed en overzichtelijk plan op te stellen.
2. Stel vast wat het probleem is
Als zzp’er ga je jezelf richten op een bepaalde markt en op een bepaalde doelgroep. Dit zul je waarschijnlijk gaan doen omdat je denkt dat er behoefte is aan jouw inbreng in die markt. Waarom is dat zo? Is er een probleem in de markt? Als het antwoord ‘ja’ is, dan heb je een goed uitgangspunt te pakken. Wat is dat probleem en wat wordt er op het moment aan gedaan? Dat is in principe de kern van dit tweede onderdeel van je ondernemingsplan.
Denk er wel aan dat je het bestaande probleem kunt onderbouwen met feiten. Branche gerelateerde cijfers kun je heel goed achterhalen bij bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel of het CBS.
3. Wat ga jij als zzp’er aan het probleem doen?
Als je hebt vastgesteld welk probleem er is en of er iets en wat er dan aan gedaan wordt, dan kom je bij het volgende onderdeel. En niet het minste onderdeel, want nu ga je voor jezelf aangeven wat jij dan gaat doen aan het probleem. Wat heb jij de markt te bieden dat er nu blijkbaar nog niet is?
Blijf jezelf hierbij bewust van het feit dat het probleem er waarschijnlijk niet voor niets is. Er zullen dus ook haken en ogen aan de oplossing van het probleem zitten. Zet op een rij wat die haken en ogen zijn en hoe jij ook daar iets, realistisch aan kunt doen.
4. Bepaal waarom dit moment het juiste is
Je hebt als zzp’er voor de beoordeling van je ondernemingsplan dan wel niet te maken met een raad van bestuur of aandeelhouders, maar dat neemt niet weg dat je zelf toch ook kritisch zult moeten kijken naar je ideeën. Waarom wil je specifiek juist op dit moment je diensten of product in de markt zetten?
Het probleem dat je hebt gedefinieerd zal er waarschijnlijk al langer zijn geweest, dus wat is de toegevoegde waarde van jouw ideeën precies? Is er een aanwijsbare reden om op dit moment succes te kunnen hebben? Als je dat kunt beschrijven en onderbouwen met feiten over ontwikkelingen in de branche, dan heb je een sterk punt toegevoegd aan je ondernemingsplan.
5. Marktonderzoek als zzp’er
Een marktonderzoek voor een zzp’er mag wederom kort en bondig zijn. Maar, wel volledig. Je houdt alleen maar jezelf voor de gek als je het onderzoek niet goed doet. Tijdens het doen van een marktonderzoek ga je een aantal zaken onderzoeken die betrekking hebben op de markt. Je gaat vaststellen wat je doelgroep is, waar die zich bevindt, hoe je die gaat bereiken, wat en wie je concurrenten zijn et cetera.
Als je zowel klanten-, als branche-, als ontwikkelingsonderzoek hebt gedaan, dan kun je de sterke punten, zwakke punten, kansen en bedreigingen voor jou als zzp’er op een rij zetten. Met de resultaten van deze zogenaamde SWOT analyse heb je uiteindelijk, als het goed is, een helder beeld van de markt in zijn geheel.
6. Concurrentie vaststellen
Een heel nuttig onderdeel van je ondernemingsplan. Stel voor jezelf vast wie je concurrenten zullen zijn. Je kunt branchegegevens opvragen bij de Kamer van Koophandel, het CBS of brancheorganisaties. Als het goed is heb je tijdens je marktonderzoek ook al een en ander ontdekt over je concurrenten. Je kunt voor jezelf wel een helder beeld hebben van wat jij zelf als zzp’er aan een markt wilt toevoegen, maar is de kans ten opzichte van je concurrenten reëel? En hoe pakken zij het probleem van de markt aan? Zet dit op een rij en blijf je bewust van alle feiten, cijfers en (on)mogelijkheden.
7. Omschrijf je dienst of product
Dit hoeft niet het moeilijkste onderdeel te zijn, maar je kunt ineens wel voor vragen komen te staan waar je eerder nog niet over nagedacht had. Het is bij het omschrijven van je dienst of product vooral van belang dat je het heel precies gaat doen. Denk na over elk detail. Ook in financieel opzicht en blijf vooral realistisch. Probeer ook vooruit te denken naar hoe je eventuele ontstane problemen het hoofd wilt bieden. Wat als de klant niet tevreden is en je voor een dilemma komt te staan over betaling. Hoe vang je dat op? Zet alles, maar dan ook alles voor jezelf onder elkaar om een goed beeld van jezelf als zzp’er te krijgen.
8. Bedrijfsplan
Dit kan bij een zzp’er erg kort zijn. Over het algemeen werkt een zzp’er alleen en zul je als bedrijfsvorm waarschijnlijk voor een eenmanszaak kiezen. Geef dat aan bij dit onderdeel. Waar je voor het bedrijfsplan ook over na moet denken zijn zaken zoals de prijs die je gaat rekenen, je verwachte omzet, je manier van factureren en hoe ziet het totale kostenplaatje eruit? Zet nog een keer helder uiteen wie je doelgroep is, hoe je de concurrentie voor kunt blijven en waar jij wilt staan in de markt.
9. De boekhouding van een zzp’er
Of je de boekhouding nu zelf gaat doen of het uit wilt besteden aan een professionele boekhouder met boekhoudprogramma je zult toch altijd zelf het overzicht moeten houden over je financiële situatie.
Dit onderdeel van het ondernemingsplan is bedoelt om vooraf op een rij te zetten hoe de financiën eruit zouden moeten komen te zien. Wat verwacht je aan inkomsten? Wat zijn de uitgaven? Hoe komt je balans eruit te zien? En hoe het kasboek?
Ook al werk je als zelfstandige, dan nog komt er op financieel gebied veel kijken. Door dit nu alvast op een rij te zetten weet je wat je kunt verwachten op financieel gebied.
Conclusie
Een ondernemingsplan opstellen loont zich ook voor zzp’ers. Je zult het wellicht niet nodig hebben om geld bij een bank te kunnen lenen, maar het geeft je wel een helder beeld van de ‘onderneming’ die je zelf bent of gaat worden. Een keer alles kort en bondig voor jezelf op papier zetten schept duidelijkheid en kan ook zomaar nieuwe kansen voor de dag halen die je anders misschien helemaal niet opgemerkt zou hebben.
