We draaien er maar niet omheen: als je een ondernemer bent, maak je kans op een controle van de Belastingdienst. Een fysieke controle, om precies te zijn. Een medewerker van de fiscus komt dan hoogstpersoonlijk langs om je financiële huishouding eens goed uit te pluizen. Of dat vaak gebeurt? En of je je zorgen moet maken? Dat lees je hieronder.
Een belastingcontrole, dus. Wanneer krijg ik daarmee te maken?
Dat berust eigenlijk bijna geheel op toeval. De Belastingdienst kiest doorgaans lukraak bedrijven uit voor een steekproefsgewijze controle van de organisatie. We moeten wél zeggen dat de dienst zich soms wél focust op specifieke organisaties of branches. Daarvan is sprake als er al een soort vermoeden is dat het een en ander er niet in de haak is. Dat ze dat doen, is ook logisch: ze laten geen dubieuze bedrijven door de vingers glippen om een organisatie waar ogenschijnlijk niets aan de hand is te controleren.
Dus het berust voornamelijk op toeval. Is er nog iets van een kansgrootte dat ik met zo’n controle te maken krijg?
Als we kijken naar de cijfers van 2018 zien we dat 0,4% van de kleine bedrijven werd gecontroleerd – en eenmanszaken zijn volgens de wet kleine bedrijven. Dat percentage lag destijds iets hoger bij middengrote en grote bedrijven: 2,5%.
We zien echter ook dat het aantal bezoeken in 2019 voor alle soorten bedrijven afnam. Van 2020 hebben we geen concrete cijfers, maar we schatten zomaar dat het coronavirus niet heel bevorderlijk is geweest voor dit soort werkbezoeken. Samengevat is de kans op een bezoekje van de Belastingdienst eigenlijk erg klein.
Dat neemt niet weg dat hij natuurlijk nog steeds aanwezig is. Zorg daarom altijd voor een gedegen boekhouding en een gedegen verantwoording van je administratie.
Word er dan helemaal niet meer gecontroleerd?
Oh, jazeker wel. Verschil met vroeger is dat dit tegenwoordig voornamelijk geautomatiseerd gebeurt. De Belastingdienst maakt gebruik van allerlei computersystemen en algoritmes om inkomende aangiftes op waarheid te controleren.
Dit wordt overigens wel afgewisseld met handmatigheden. Een medewerker van de fiscus kan er bijvoorbeeld voor kiezen om bepaalde aangiftes van de stapel te halen voor een persoonlijke check. Hoe en waarom dat gebeurt – dat is onbekend.
Stel – ik krijg wel een controle. Wat mag ik dan verwachten?
Een bezoek van een belastinginspecteur is voor veel ondernemers een soort doemscenario, maar in werkelijkheid valt het eigenlijk best mee. Het is een cliché, maar wie niets te verbergen heeft, heeft ook niet zoveel te vrezen. De man of vrouw in kwestie is doorgaans goedgezind. Zo controleert hij of zij hoe je alles invult en of je genoeg weet van de wet- en regelgeving rondom belastingaangiftes.
Daarnaast wordt er waarschijnlijk gevraagd naar een toelichting van je cijfers. Voorbeeld: als jij een dure telefoon op de kosten van de zaak hebt aangeschaft, wil de inspecteur weten of je deze ook daadwerkelijk voor werkdoeleinden gebruikt. Als jij kunt aantonen dat de telefoon inderdaad voornamelijk wordt ingezet voor werkgerelateerde telefoontjes, zit je in principe goed.
En wat als ik wél fouten heb gemaakt?
Ook dat hoeft geen probleem te zijn. De belastingaangifte doen is voor een ondernemer niet altijd eenvoudig en dat weet de inspecteur ook. Als je jouw (kleine) fout toegeeft, maakt dat verder – waarschijnlijk – niet uit. Wel word je gesommeerd dit in de toekomst te herstellen. Voorbeeld: als je ziet dat er een factuur ontbreekt in je omzetbelasting, is het natuurlijk wel de bedoeling dat je die bij je volgende aangifte alsnog meeneemt.
Het gaat de Belastingdienst eigenlijk meer om structurele fouten, als daar dan al sprake van is. Wie steeds op eenzelfde manier de boel probeert te omzeilen, is fout bezig. De inspecteur wijst je daar dan ook op en kan daarvoor boetes opleggen.
Zien alle controles er hetzelfde uit?
Nee. Iedere inspecteur gaat anders te werk. Daar hebben ze ook de vrijheid toe. Inspecteur A legt iets meer de nadruk op je inkomstenaangiftes, terwijl inspecteur B vooral wilt weten of je de regels rondom het urencriterium goed kent.
Tot slot: wat is een zogenoemde FIOD-controle?
De gemiddelde belastinginspecteur komt zonder directe aanleiding langs en is mede daardoor doorgaans op jouw hand. Dat ligt anders bij een FIOD-controle. Dit zijn inspecteurs die doelgericht op je afkomen en dus ook verwachten iets te vinden wat niet klopt.
Paniek? Dat is niet direct nodig. Het kan namelijk ook zijn dat een van je afnemers of leveranciers in de moeilijkheden terecht is gekomen. De FIOD-controleur komt dan langs om het een en ander vast te stellen.
