Wat staat er op het spel voor zzp’ers in 2025?

Op woensdag 29 oktober 2025 gaat Nederland opnieuw naar de stembus. Voor zzp’ers is dit een belangrijk moment: veel politieke partijen willen namelijk ingrijpende veranderingen doorvoeren. Veranderingen in de manier waarop zelfstandigen werken, zich verzekeren en fiscaal behandeld worden (zelfstandigenaftrek, oudedagsreserve en btw-regels). Belangrijke thema’s zijn de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (BAZ), pensioenopbouw, de handhaving van arbeidsrelaties (Wet DBA en opvolger VBAR) en de mogelijke komst van een nieuwe Zelfstandigenwet.

Volgens de peilingen lijken vooral gevestigde partijen zoals VVD, GroenLinks-PvdA, NSC en BBB een bepalende rol te spelen in het beleid dat zelfstandig ondernemers direct raakt. Vereniging ZZP Nederland analyseerde de programma’s van de grootste partijen en vergeleek deze met de standpunten van zelfstandigen zelf.

De verplichte AOV: BAZ blijft omstreden

De Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) is al jaren een heet hangijzer in Den Haag. De meeste partijen erkennen dat zelfstandigen onvoldoende beschermd zijn bij arbeidsongeschiktheid, maar over de vorm lopen de meningen sterk uiteen.
Een aantal linkse partijen, waaronder GroenLinks-PvdA en de SP, pleiten voor een verplichte verzekering voor alle werkenden, inclusief zzp’ers. Liberale partijen zoals de VVD en JA21 willen zelfstandigen meer vrijheid laten en hen laten kiezen of en hoe ze zich verzekeren.

Vereniging ZZP Nederland blijft tegenstander van een verplichte AOV. Volgens de organisatie is het de eigen verantwoordelijkheid van ondernemers om hun inkomensrisico’s af te dekken. Een bredere basisvoorziening voor alle werkenden, zoals de oude AAW, zou volgens de vereniging beter aansluiten bij wat zelfstandigen redelijk en uitvoerbaar vinden.

Verplicht pensioen: vrijheid boven dwang

Ook over pensioenopbouw lopen de visies ver uiteen. Terwijl sommige partijen een verplichte pensioenregeling voor zelfstandigen overwegen, vindt een meerderheid dat zzp’ers de vrijheid om zelf hun oudedagsvoorziening te regelen, moeten behouden.
De VVD, BBB en JA21 benadrukken dat de fiscale mogelijkheden voor vrijwillige pensioenopbouw inmiddels sterk verbeterden. D66 en het CDA zien wel voordelen in een collectieve pensioenoplossing, mits deelname vrijwillig blijft.
Vereniging ZZP Nederland pleit ervoor zelfstandigen beter te informeren over de fiscale voordelen van pensioenopbouw, maar verzet zich tegen elke vorm van verplichting.

Wet DBA en VBAR: onzekerheid over arbeidsrelaties

De herstart van de handhaving van de Wet DBA in 2025 zorgt opnieuw voor onrust in de markt. Veel opdrachtgevers mijden zzp’ers uit angst voor naheffingen en boetes, omdat de grens tussen zelfstandigheid en loondienst onduidelijk blijft.
Om die onzekerheid te verminderen, werkt het kabinet aan de VBAR (Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden). Maar volgens ZZP Nederland lost deze opvolger van de DBA weinig op. De vereniging stelt dat de handhaving dient om schijnconstructies tegen te gaan, maar in de praktijk juist echte ondernemers treft. Zelfstandigen zijn door de wet beperkt in hun werkvrijheid, terwijl het kabinet net zegt ondernemerschap te willen stimuleren.

Nieuwe Zelfstandigenwet: perspectief op duidelijkheid

Een alternatief dat momenteel op tafel ligt, is de Zelfstandigenwet. CDA, VVD, SGP en D66 steunen deze wet. De nieuwe wet moet eenduidige criteria bieden om te bepalen of iemand écht zelfstandig werkt of feitelijk in loondienst is.
Kern van het voorstel is te kijken naar de bedoeling van beide partijen, opdrachtgever en opdrachtnemer, en schijnzelfstandigheid voorkomen zonder de vrijheid van echte ondernemers te beperken.
Vereniging ZZP Nederland staat positief tegenover deze koers. Dit kan de rechtszekerheid van zelfstandigen versterken. Wel pleit de organisatie voor aanpassingen zodat de wet aansluit op de praktijk en niet leidt tot nieuwe bureaucratische obstakels.

Ondernemerschap versus werknemersmodel

Uit de vergelijking van de partijprogramma’s blijkt dat sommige partijen het zelfstandig ondernemerschap willen versterken, terwijl andere partijen zzp’ers vooral benaderen als werknemers zonder baas. Dat spanningsveld bepaalt al jaren het politieke debat over de toekomst van de arbeidsmarkt.
Volgens voorzitter Frank Alfrink blijft ZZP Nederland zich inzetten voor beleid dat zelfstandigheid als volwaardig en duurzaam arbeidsmodel erkent. Tegelijkertijd wijst de vereniging op de groeiende problematiek van lage tarieven in de onderkant van de markt, waar sociale zekerheid en ondernemerschap elkaar raken.

De verkiezingen 2025 worden daarmee niet alleen een strijd om zetels, maar ook om de toekomst van ruim 1,2 miljoen zelfstandigen in Nederland.