Bedrijven zoals bv’s, nv’s en coöperaties moeten elk jaar verplicht een jaarrekening naar de Kamer van Koophandel sturen. Zzp’ers zijn het niet verplicht om een jaarrekening op te stellen, maar het is altijd handig om te weten wat een jaarrekening precies is.
Wat is een jaarrekening?
De jaarrekening of financieel jaarverslag is een jaarlijks overzicht van de financiële situatie van je bedrijf of organisatie. Het is een onderdeel van de zakelijke administratie en geeft een momentopname van de financiële situatie van je onderneming.
Elke onderneming maakt de jaarrekening voor de aangifte inkomstenbelasting. Dit overzicht bestaat altijd uit de balans en winst- en verliesrekening met een toelichting.
Afhankelijk van je bedrijf worden de bovenstaande drie onderdelen aangevuld. Hoe groter een onderneming, hoe meer financiële informatie ze openbaar moet maken.
Wel of geen jaarrekening? Het is het einde van een boekjaar – de jaarrekening moet klaar staan. Maar niet als je zzp’er bent, want zij hebben hiertoe géén verplichting. Wél dien je een balans en een winst- en verliesrekening op te stellen – en deze staan normaal gesproken in een jaarrekening. Het is dus slim als je evengoed weet wat een jaarrekening is.
Hoe kan ik een jaarrekening maken?
Je mag meestal zelf bepalen hoe je jouw jaarrekening wilt maken. Dit kan met behulp van een boekhoudprogramma waar een jaarrekening uit komt rollen, maar ook zelfstandig via Excel of Word.
Welke manier je ook kiest: er zijn altijd een aantal verplichte onderdelen. Zoals eerder benoemd bestaat een jaarrekening over het algemeen uit de balans en winst- en verliesrekening:
De balans
De balans geeft de toestand van je onderneming op een bepaald ogenblik weer en bestaat uit twee onderdelen die naast elkaar worden gezet:
- Bezittingen (activa/debit)
- Schulden (passiva/credit)
Bezittingen
Iedereen die onderneemt heeft bezittingen. Deze vind je altijd aan de linkerkant van de balans. Veel voorkomende bezittingen zijn:
- Het positieve saldo op je bankrekening;
- Vorderingen, zoals onbetaalde facturen (debiteuren);
- Een teruggave van de omzetbelasting;
- Een innventaris, zoals computer, telefoon, et cetera.
Schulden
Schulden heeft ook iedereen schulden. Deze vind je altijd rechts op de balans. Denk hierbij aan het negatieve saldo op je bankrekening, onbetaalde facturen (crediteuren), te betalen omzetbelasting en leningen.
De winst- en verliesrekening
De winst- en verliesrekening is niet meer dan je opbrengsten minus je kosten. Hiermee kun je zien of een onderneming winst maakt of verlies lijdt.
Voorbeeld jaarrekening voor zzp’ers
Ondernemer A heeft op 1 januari 2021 een laptop gekocht van €1.000. Deze schrijft hij af in vijf jaar, dus met €200 per jaar.
Hij heeft op 31 december 2021 van Klant B nog een factuur openstaan van €2.000. Zelf moet hij nog een factuur van €1.500 betalen. Ondernemer A heeft €200 op zijn rekening staan.
De ondernemer krijgt vanuit de aangifte omzetbelasting van het vierde kwartaal nog €525 terug.
De jaarrekening van Ondernemer A ziet er als volgt uit:
Winst- en verliesrekening
| Opbrengsten | €6.525 |
| Bedrijfskosten | – €3.500 |
| Afschrijvingen | – €200 |
| Winst | €2.825 |
Balans per 31 december 2021
| Bezittingen (activa) | Schulden (passiva) | ||
| Laptop | €800 | Kapitaal zzp’er* | €2.025 |
| Debiteuren | €2.000 | Crediteuren | €1.500 |
| Omzetbelasting | €525 | ||
| Bank | €200 | ||
| Totaal | €3.525 | €3.525 |
*Het kapitaal is het saldo van je bezittingen minus je schulden.
Met deze informatie is het dus heel makkelijk je jaarrekening ZZP zelf te maken, bijvoorbeeld met behulp van Excel.
Wanneer moet je een jaarrekening opstellen?
Vaak maak je een jaarrekening aan het einde van het boekjaar – als toelichting op de jaarafsluiting voor de Belastingdienst. Afhankelijk van wanneer je bent begonnen, moet je na twaalf maanden je eerste jaarrekening maken. De jaarrekening moet uiterlijk vijf maanden na afloop van het boekjaar zijn opgemaakt en worden gedeponeerd (ingeleverd).
Hoe moet ik een jaarrekening deponeren?
Waar het voorheen nog mogelijk was om de jaarrekening per post op te sturen naar de Kamer van Koophandel, is het nu alleen nog maar mogelijk om je jaarrekening digitaal te deponeren. Dit kan je doen via de website van de Kamer van Koophandel.
